Ασπίς Πρόνοια - Commercial Value: Ασφαλιστικά πειραματόζωα

Το “κουβάρι” των ασφαλιστικών απαιτήσεων κατά το στάδιο εκκαθαρίσεως ασφαλιστικής εταιρείας προσπάθησαν να ξετυλίξουν ο Επόπτης Χαρτοφυλακίου Ζωής των Ασπίς Πρόνοια και Commercial Value, κ. Ιωάννης Παντελίδης, και ο Επόπτης Εκκαθάρισης, κ. Κων/νος Βλαχογιάννης, στα πλαίσια του προγράμματος εισηγήσεων Εμπορικολόγων που έχει καθιερώσει ο Δικηγορικός Σύλλογος Αθηνών. 

Οι δύο νομικοί, στις 7/10/2010, είχαν την ευκαιρία να μοιραστούν με τους συναδέλφους τους την εμπειρία που έχουν αποκομίσει από την πολύμηνη ενασχόλησή τους με το θέμα, τους προβληματισμούς που έχουν προκύψει (και είναι πολλοί), αλλά και να απαντήσουν στις ερωτήσεις που τους έθεσαν οι συμμετέχοντες, νέοι στην πλειοψηφία τους δικηγόροι που είτε προσβλέπουν σε διεύρυνση του πεδίου δραστηριοποίησής τους είτε αναζητούν απαντήσεις σε ερωτήσεις-απορίες πελατών τους, πρώην ασφαλισμένων των υπό εκκαθάριση εταιρειών.

Η λίστα …του “Schindler”

Ο κατάλογος που έχει αναρτηθεί στην ιστοσελίδα της ΕΠΕΙΑ αποτελεί σημείο προβληματισμού, αφού πολλά συμβόλαια δεν συγκαταλέγονται, ενώ υπάρχουν και άλλα που αναφέρονται ως εν ισχύ, ενώ είτε στο μεταξύ έχουν λήξει είτε είχε κατατεθεί αίτημα εξαγοράς τους πριν την ανάκληση. 

Ειδικά για τα δύο τελευταία, διευκρινίστηκε ότι επανέρχονται στο ενεργό χαρτοφυλάκιο και θεωρούνται εν ισχύ, γιατί στο διάστημα που μια εταιρεία βρίσκεται σε ασφαλιστική εκκαθάριση αναστέλλονται όλες οι απαιτήσεις καθώς και όλες οι υποχρεώσεις.

Επίσης, έχουν αναρτηθεί κάποια ομαδικά συμβόλαια, τα οποία ήταν ετησίως ανανεούμενα, οπότε στην πράξη δεν μεταβιβάζονται σε ανάδοχο, και αναρτήθηκαν μόνο γιατί υπάρχουν απαιτήσεις προσώπων.

Στον κατάλογο δεν συμπεριλαμβάνονται ασφαλιστήρια συμβόλαια ζωής που αφορούσαν νομικά πρόσωπα (αξίας 30 εκατ.), γιατί, όπως υποστήριξε ο κ. Παντελίδης, η φύση της ασφάλισης ζωής δεν δικαιολογεί την ασφάλιση φορέων ή νομικών προσώπων αλλά μόνο φυσικών προσώπων. Επίσης, δεν συμπεριλαμβάνονται 60 ασφαλιστήρια για τα οποία ποτέ δεν είχαν εισπραχθεί χρήματα, καθώς και ορισμένα συμβόλαια ασφαλισμένων, οι οποίοι έχουν μεν καταθέσει τα χρήματα, αλλά δεν έχουν πάρει το ασφαλιστήριό τους. 

Ειδικά για τα νοσοκομειακά, ο κ. Παντελίδης διευκρίνισε ότι υπάρχουν συμβόλαια, κυρίως στην Commercial Value, που υπάγονται στον κλάδο ασθενείας των γενικών κλάδων, αφού το ασφαλιστήριό τους δεν “πατάει” σε μία ασφάλεια Ζωής. Αυτοί οι ασφαλισμένοι δεν μπορούν να έχουν αξίωση για αναδοχή του συμβολαίου τους και θα αποζημιωθούν για τυχόν απαίτηση από τη γενική εκκαθάριση. 

Τέλος, για τις περιπτώσεις δανειοληπτών οι οποίοι είχαν πάρει δάνεια με εγγύηση το ασφαλιστήριο συμβόλαιό τους, διευκρινίστηκε ότι θα αντιμετωπιστούν όπως και οι υπόλοιπες ασφαλιστικές απαιτήσεις.

Οι αναγγελίες απαιτήσεων

Ποιοι, όμως, θα πρέπει να προβούν σε αναγγελία απαιτήσεων και πώς θα γίνει αυτή; Όπως είπε ο κ. Βλαχογιάννης, και μια απλή επιστολή, με τα στοιχεία του ασφαλισμένου και του ασφαλιστηρίου, και την αναφορά της απαίτησης αρκεί, φτάνει να συνοδεύεται από κάποιο έγγραφο που να αποδεικνύει την ταυτότητα του ασφαλισμένου και του ασφαλιστηρίου (π.χ. φωτοτυπία του συμβολαίου) ή της απαίτησης (π.χ. αποδείξεις πληρωμής). 

Όπως μας διευκρινίστηκε, σε αναγγελία απαιτήσεων θα προχωρήσουν μόνο οι δικαιούχοι αποζημιώσεων των γενικών κλάδων και από τον κλάδο Ζωής οι κάτοχοι νοσοκομειακών συμβολαίων, για τους οποίους εκκρεμεί αποζημίωση, π.χ. για νοσηλεία. 

Ασφαλιστήρια Ζωής όπου δεν έχει επέλθει ασφαλιστική λύση δεν θα δηλώσουν τις απαιτήσεις τους.

Ο Επόπτης μετά την ολοκλήρωση του ελέγχου της νομιμότητας και εγκυρότητας όλων των ασφαλιστηρίων συμβολαίων και των αναγγελιών που θα λάβει από τους ασφαλιζόμενους, τον ακριβή υπολογισμό όλων των εκκρεμοτήτων που πηγάζουν από το χαρτοφυλάκιο των αναγγελθεισών απαιτήσεων και την αναμόρφωση όρων και παροχών, θα προχωρήσει στη σύνταξη και ανάρτηση του «Προσωρινού» (Τελικού) Πίνακα δικαιούχων ασφαλίσματος, με πλήρη και λεπτομερή αναφορά του ύψους των ασφαλιστικών παροχών και των εκκρεμών αποζημιώσεων ανά συμβόλαιο. 

Στη συνέχεια, ο πίνακας αυτός θα παραδοθεί στην ΤτΕ, η οποία και θα αναζητήσει ανάδοχο. 

Όπως διευκρίνισε ο κ. Παντελίδης, σ’ αυτή την ανάρτηση θα αναφέρονται μόνο τα πραγματικά ποσά καταβολής, το οποίο σημαίνει για τα μεν Asset το καθαρό ασφάλιστρο μείον το χαρτόσημο, που δεν καταβαλλόταν, για μεν τα περιοδικών καταβολών η τελευταία καταβολή, για τα νοσοκομειακά, ανάλογα με το τι καλύπτεται και σε τι ύψος. Πρόσθεσε, επίσης, ότι ο επόπτης μπορεί να προτείνει περαιτέρω μειώσεις των ποσών που θα καταβληθούν, ειδικά στις περιπτώσεις συμβολαίων συνδεδεμένων με Α/Κ και ομαδικών, αν η αποτίμηση των επενδύσεών τους είναι πολύ χαμηλότερη.

Πιο επωφελής η αναδοχή

Ο κ. Παντελίδης πρόκρινε ως πιο επωφελή για τους ασφαλισμένους στον κλάδο Ζωής τη λύση της αναδοχής. Όπως εξήγησε, οι πρώην ασφαλισμένοι έχουν δικαίωμα να γυρίσουν στην εκκαθάριση, εάν το επιθυμούν, όμως η διαδικασία της εκκαθάρισης είναι πιο χρονοβόρα και ενδέχεται να πάρουν πολύ λιγότερα από τα λεφτά τους πίσω, αφού η περιουσία που υπάρχει ανταποκρίνεται μόνο στο 30% των συνολικών απαιτήσεων όσον αφορά την Ασπίδα και στο 60%-65%, όσον αφορά την Commercial Value.

Αν υπάρξει ανάδοχος, αυτός θα πάρει την παραπάνω περιουσία και θα αναζητήσει και τα ασφάλιστρα που δεν έχουν πληρωθεί, δεδομένου ότι όποια απαίτηση πληρωμής ασφαλίστρων υπήρχε σταμάτησε με την ανάκληση της άδειας των δύο εταιρειών. Το ερώτημα βεβαίως που προκύπτει είναι γιατί οι ασφαλισμένοι να πληρώσουν για το χρονικό αυτό διάστημα, κατά το οποίο (ειδικά αν επρόκειτο για νοσοκομειακό) δεν είχαν καμία κάλυψη;

Το ζήτημα είναι τι θα γίνει αν δεν υπάρξει ανάδοχος. Τότε, όπως εξήγησαν οι δύο νομικοί, η περιουσία των δύο εταιρειών θα ρευστοποιηθεί. Οι ασφαλισμένοι της Ασπίδας θα αποζημιωθούν από αυτή την περιουσία σε ποσοστό 30% και οι ασφαλισμένοι της Commercial σε ποσοστό 60%-65%, ενώ για το υπόλοιπο ποσό θα αποζημιωθούν κατά 70% από το Επικουρικό Κεφάλαιο Ζωής. 

Βεβαίως, θα υπάρξουν κι άλλες διευκρινίσεις στην πορεία, αφού είναι πολλές οι ασάφειες ακόμα, ενώ καινούργια στοιχεία προκύπτουν καθημερινά ειδικά ως προς το θέμα της περιουσίας.

Για παράδειγμα, η αξία των μετοχών, ειδικά της Κύπρου δεν έχει ακόμα προσδιοριστεί με ακρίβεια. Ανακαλύπτονται περιουσιακά στοιχεία που δεν είχαν δηλωθεί, όπως π.χ. 28 εκατ. σε μερίδια Α/Κ.

Επίσης, δεν έχουν ολοκληρωθεί οι προσπάθειες να αποδοθούν ό,τι χρήματα οφείλονται από τους συνεργάτες. Αυτά αφορούν ασφάλιστρα που έχουν εισπραχθεί, τις προμήθειές τους για την περίοδο που δεν ισχύει η ασφαλιστική κάλυψη, καθώς και δάνεια που είχαν λάβει από την εταιρεία.

Ένας συνεχής δικαστικός αγώνας θα ήταν χωρίς αντίκρισμα

Σε ερώτημα αν υπάρχουν ευθύνες του κράτους, ο κ. Παντελίδης υποστήριξε ότι ευθύνες τρίτων θεωρητικά υπάρχουν, όμως, δεν ξέρει πόσο εύκολο είναι να σταθεί η υπόθεση στο δικαστήριο, εφόσον δεν υπάρχει επαρκής νομολογία. 

Ειδικά για τις περιπτώσεις ασφαλισμένων οι οποίοι αποζημιώθηκαν πριν την ανάκληση με επιταγές που αποδείχτηκαν ακάλυπτες και για τις οποίες φθάνουν καθημερινά στα χέρια του δεκάδες δικαστικές αγωγές, ανέφερε ότι, με δεδομένο το έλλειμμα, δεν είναι δυνατό να καλυφθεί τίποτα πέραν των ασφαλιστικών απαιτήσεων. συνεπώς, ένας συνεχής δικαστικός αγώνας στη συγκεκριμένη περίπτωση θα ήταν χωρίς αντίκρισμα. 

Γενικότερα από τις εισηγήσεις των δύο νομικών αλλά και από τις απαντήσεις τους στις ερωτήσεις που τους τέθηκαν, προκύπτει σοβαρή έλλειψη επαρκούς νομολογίας αλλά και νομικής εμπειρίας για να αντιμετωπιστεί ένα τέτοιο πρόβλημα. Άλλωστε, ποτέ πριν στην Ελλάδα και πολύ περισσότερο στην Ευρώπη δεν έχει συμβεί να κλείσει μια ασφαλιστική εταιρεία Ζωής του μεγέθους της Ασπίδας και της Commercial Value.

Ο κ. Βλαχογιάννης το επισήμανε από την αρχή ήδη της εισήγησής του: «Είναι πρωτόγνωρα όλα όσα αντιμετωπίζουμε»!

Ενώ ο κ. Παντελίδης το διευκρίνισε στη συνέχεια: «Πολλά νομοθετικά ερωτήματα προκύπτουν, καθώς δεν υπάρχει επαρκής νομολογία, ενώ ελάχιστοι νομικοί επιστήμονες έχουν ασχοληθεί με τον ασφαλιστικό κλάδο, οπότε οι απαντήσεις δεν είναι καθόλου εύκολες στα ειδικότερα ζητήματα που προκύπτουν». 

Το …πειραματόζωο

Δεδομένης, λοιπόν, της έλλειψης επαρκούς νομολογίας και νομικής εμπειρίας, αλλά και της πρακτικής που ακολουθήθηκε όλους αυτούς τους μήνες από την υπόλοιπη ασφαλιστική αγορά, το δικό μας ερώτημα είναι: τι επετεύχθη τελικά;

Καταφέραμε να πρωτοτυπήσουμε, για άλλη μια φορά, ως χώρα και ως ασφαλιστική αγορά; Καταφέραμε να δημιουργήσουμε ένα πειραματόζωο, πάνω στο οποίο θα μπορέσουν να κάνουν την πρακτική τους εξάσκηση νεαροί δικηγόροι, οικονομολόγοι και οι πάσης φύσεως εμπλεκόμενοι;
Στόχος ήταν, τελικά, η θεραπεία ή να βγουν συμπεράσματα από τη νεκροψία; 

Και το όφελος για την ασφαλιστική αγορά και τους ανθρώπους της; 

Πολύ φοβούμαστε ότι όφελος δεν υπήρξε. Αντίθετα, από τη μια, άνθρωποι στιγματίστηκαν και, από την άλλη, η διαχείριση της προσπάθειας από μέρους κάποιων ασφαλιστικών εταιρειών να επωφεληθούν από το κλείσιμο της Ασπίδας και των άλλων 5 εταιρειών, ανέδειξε ακόμα πιο αμφιλεγόμενες-παραβατικές συμπεριφορές από αυτές που επιχειρήθηκε να τιμωρηθούν. Αυτά τα δύο θα αποτελούν χαίνουσα πληγή για πολύ καιρό ακόμα.

Πηγή: Ασφαλιστική Αγορά