Η Eλλάδα η Ευρωζώνη και η ... αλήθεια

Χωρίς να στεναχωρήσουν κανέναν και χωρίς να διακινδυνεύσουν τίποτα τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης αποφάσισαν να βοηθήσουν την Ελλάδα να αντιμετωπίσει τη δημοσιονομική κρίση, μόνο όμως όταν η κατάσταση της κριθεί επείγουσα με ότι κι αν σημαίνει αυτό. 

Από τη πλευρά της η Ελλάδα θα πρέπει να προβεί σε σημαντικότατες μειώσεις στις δαπάνες της. Αυτό που κατανόησαν άπαντες στην άτυπη σύνοδο κορυφής της Ευρωπαϊκής Ένωσης στις Βρυξέλλες είναι ότι η Γερμανία και η Γαλλία έχουν πλήρη συνείδηση των δισεκατομμυρίων ευρώ που θα μπορούσε να τους στοιχίσει μια πιθανή χρεοκοπία της Ελλάδας, την οποία τα ξένα μέσα μαζικής επικοινωνίας σαν άλλες Κασσάνδρες έφεραν σχεδόν ως δεδομένη μέχρι πρόσφατα. Εκείνο ωστόσο που μένει να αποδειχτεί είναι αν τελικά η Άγκελα Μέρκελ και ο Νικολά Σαρκοζί έχουν κατανοήσει ότι πάνω και πέρα από την Ελλάδα η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι αντιμέτωπη με τον κίνδυνο που συνιστούν για το ενιαίο νόμισμα της και τα άλλα προβληματικά παιδιά της Ευρώπης, δηλαδή η Ισπανία, η Πορτογαλία, η Ιταλία και η Ιρλανδία.

Όσο περνούν οι ημέρες τόσο πολλαπλασιάζονται οι εκτιμήσεις των οικονομολόγων που λένε ότι η Ισπανία ίσως μετεξελιχθεί στη νούμερο ένα απειλή για τη σταθερότητα του ευρώ, όπως σημειώνει σχετικό άρθρο του περιοδικού der Spiegel. Όπως χαρακτηριστικά έγραψε στην ιστοσελίδα του αυτή την εβδομάδα ο βραβευμένος με Νόμπελ οικονομολόγος Πολ Κρούγκμαν «το πλέον προβληματικό σημείο δεν είναι η Ελλάδα αλλά η Ισπανία» κάνοντας ιδιαίτερη μνεία στη κτηματομεσιτική φούσκα της χώρας. Το δημόσιο χρέος της Ισπανίας πάντως είναι σχετικά χαμηλό και αναγνωρίζεται στο 54.3% του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος. Ωστόσο πρόκειται για μια οικονομία που έχει τέσσερις φορές το μέγεθος της ελληνικής γι’ αυτό και πιστεύεται ότι το χρέος της μέσα στους επόμενους δώδεκα μήνες κυριολεκτικά θα εκτοξευτεί στα ουράνια, ιδιαίτερα αφού η Ισπανία είναι το μόνο μεγάλο κράτος της Ευρώπης που δεν θα βιώσει οικονομική άνοδο το 2010. Το πιο δυσάρεστο όλων ωστόσο είναι ότι δεν υπάρχουν ελπίδες για σημαντική βελτίωση της κατάστασης αφού η αυτοκινητοβιομηχανία και ο κτηματομεσιτικός τομέας που βοήθησαν την άνθιση της ισπανικής οικονομίας στα μέσα της δεκαετίας του 2000 έχουν καταστραφεί ολοκληρωτικά από την παγκόσμια οικονομική κρίση. Ήδη οι άνεργοι στην Ισπανία έχουν φτάσει τα 4 εκατομμύρια άτομα με αποτέλεσμα ο σχετικός δείκτης να έχει ξεπεράσει το 20% που είναι σαφώς το μεγαλύτερο σχετικό ποσοστό μεταξύ των κρατών της ευρωζώνης. Κι ενώ η κυβέρνηση του σοσιαλιστή Χοσέ Λουίς Ροδρίγεθ Θαπατέρο σε μια προσπάθεια να πείσει τους ευρωπαίους εταίρους της ότι δεν συντρέχει κανένας απολύτως λόγος ανησυχίας από ισπανικής πλευράς έσπευσε να δεσμευτεί ότι μέχρι το 2013 θα έχει καταφέρει να περικόψει τις δαπάνες της χώρας του κατά 50δις ευρώ συρρικνώνοντας το έλλειμμα του προϋπολογισμού κατά 3%, η αντίδραση των Ισπανών πολιτών στους δρόμους την υποχρέωσε σε άμεση αναδιατύπωση των υποσχέσεων της. Συμπερασματικά στην Ισπανία όλα τα άσχημα ενδεχόμενα παραμένουν ανοιχτά.

Όσον αφορά συγκεκριμένα την Πορτογαλία το έλλειμμα του προϋπολογισμού της χώρας εκτοξεύτηκε στο 9.3% του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος της (GPD) το 2009. Και παρότι το debt ratio της Πορτογαλίας το οποίο αναγνωρίζεται στο 77.4% του GPD συνάδει με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο εκτιμάται πως θα ανέβει στο ανησυχητικό 85% μέσα στο 2010. Αν η κυβέρνηση δηλαδή δεν λάβει συγκεκριμένη και αποφασιστική δράση σύντομα τότε ολοένα και περισσότεροι επενδυτές θα αρχίσουν να αμφισβητούν την χρηματοπιστοληπτική αξιοπιστία της Πορτογαλίας. Το γεγονός άλλωστε ότι ο σοσιαλιστής πρωθυπουργός Ζοζέ Σόκρατες ηγείται μιας κυβέρνησης μειοψηφίας, το οποίο πρακτικά σημαίνει ότι η αντιπολίτευση μπορεί να περάσει από το κοινοβούλιο νόμους που δεν επιθυμεί η κυβέρνηση, καθιστούν σχεδόν αδύνατο προς επίτευξη τον κυρίαρχο στόχο της τελευταίας περί μείωσης του ελλείμματος του προϋπολογισμού της χώρας κάτω του ορίου της ευρωζώνης του 3% του GDP μέχρι το 2013. Αν μάλιστα συνυπολογιστεί το γεγονός ότι το 2008 το κατά κεφαλή εισόδημα στη Πορτογαλία ήταν μόλις το 76% του ευρωπαϊκού μέσου όρου γίνεται απόλυτα κατανοητό γιατί μια αδύναμη κυβέρνηση δεν μπορεί να παράγει θαύματα.

Στην Ιταλία από την άλλη πλευρά ο Σίλβιο Μπερλουσκόνι τα ερωτικά του τερτίπια και οι ανοιχτοί του λογαριασμοί με τη δικαιοσύνη μονοπωλούν το ενδιαφέρον των ιταλικών και των διεθνών μέσων ενημέρωσης που μόλις πρόσφατα άρχισαν να ασχολούνται με το τεράστιο δημόσιο χρέος της χώρας το οποίο ξεπερνά το 100% του GPD. Βέβαια το μείζον αυτό οικονομικό πρόβλημα απασχολούσε την Ιταλία από το 2006 δηλαδή πολύ καιρό πριν το ξέσπασμα της διεθνούς χρηματοπιστωτικής κρίσης. Αυτό το γεγονός σε συνδυασμό με το ότι η κτηματομεσιτική φούσκα δεν κλυδώνισε τα θεμέλια του ιταλικού κράτους όπως συνέβη στην Ισπανία ούτε επηρέασε το ιταλικό τραπεζικό σύστημα το οποίο ήταν αυστηρό στη δομή και τη λειτουργία του πολύ πριν την αρχή του παγκόσμιου κακού, τη κατάρρευση της αμερικανικής Lehman Brothers, δίνουν σήμερα πίστωση χρόνου στη χώρα του Σίλβιο Μπερλουσκόνι αναγνωρίζοντας της ότι αν και προβληματική δεν αποτελεί σοβαρό κίνδυνο για το κοινό ευρωπαϊκό νόμισμα. Οι οικονομολόγοι εξάλλου δεν προβλέπουν καμιά αύξηση των δημόσιων εξόδων της χώρας μέσα στους επόμενους μήνες ιδιαίτερα αφού ένα εξαιρετικά αυστηρό πρόγραμμα λιτότητας έχει τεθεί σε εφαρμογή από το 2008 εστιάζοντας ουσιαστικά τους όποιους προβληματισμούς τους μόνο στο μέγεθος του προαναφερθέντος τεράστιου εθνικού χρέους.

Όσον αφορά τέλος την Ιρλανδία το έλλειμμα του προϋπολογισμού της χώρας εξακολουθεί να είναι υψηλό καθώς κυμαίνεται στο 12.5% του GPD, ενώ αξιοσημείωτο είναι ότι μέσα στο 2009 η ιρλανδική οικονομία συρρικνώθηκε κατά 7.5% μια απόδειξη του μεγάλου χτυπήματος που δέχτηκε η χώρα από τη διεθνή οικονομική κρίση. Παρόλα αυτά οικονομολόγοι του βεληνεκούς του Πολ Κρούγκμαν και του Νουριέλ Ρουμπινί, όπως σημειώνει το σχετικό δημοσίευμα του περιοδικού der Spiegel, δεν συγκαταλέγουν την Ιρλανδία στις χώρες που αντιμετωπίζουν τεράστιο οικονομικό πρόβλημα, χαρακτηρίζοντας πραγματικά εντυπωσιακή τη προσπάθεια της να αντεπεξέλθει των χρηματοπιστωτικών της δυσκολιών με την άμεση εφαρμογή ενός προγράμματος αυστηρών μεταρρυθμίσεων το οποίο όλες οι υπόλοιπες χώρες σε οικονομική δυσμένεια μόλις έχουν αρχίσει να εξετάζουν την αποτελεσματικότητα του. Ο τραπεζικός τομέας της Ιρλανδίας έχει ήδη σταθεροποιηθεί, τουλάχιστον προς το παρόν, και όλα δείχνουν ότι η κυβέρνηση του Δουβλίνου θα πετύχει τη μείωση των δαπανών της κατά 4δις ευρώ όπως επιθυμεί και έχει δεσμευτεί απέναντι στους εταίρους της στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Πηγή: Nextdeal