«Έρχονται» ανατροπές στο bancassurance

Με νέους όρους επανέρχεται στο προσκήνιο το bancassurance, μετά τη ανατροπή των σχέσεων τραπεζών και ασφαλιστικών επιχειρήσεων που προκάλεσε η χρηματοοικονομική κρίση.

Η διεύρυνση των τραπεζοασφαλειών ως ένα εναλλακτικό σημείο διανομής εξακολουθεί να βρίσκεται στο επίκεντρο της πολιτικής των πιστωτικών ομίλων, αλλά η συζήτηση για το μέλλον των τραπεζών και των ασφαλιστικών επιχειρήσεων, καθοδηγείται πλέον από τους  νέους κανόνες εποπτείας του χρηματοοικονομικού συστήματος, τη Βασιλεία III, αλλά και την προοπτική της Solvency II, που αποτελεί πλέον μια πραγματικότητα. 
 

Οι εξελίξεις και στη χώρα μας ακολουθούν τις διεθνείς τάσεις, που υπαγορεύονται μέσα από το διαχωρισμό των ασφαλιστικών και των τραπεζικών δραστηριοτήτων. Το σύνθημα έδωσε ο γερμανικός όμιλος της Allianz, προχωρώντας στο τέλος του 2008 στην πώληση της Dresdner Bank. Ακολούθησε η απόφαση του ολλανδικού ομίλου της ING, για το διαχωρισμό της ασφαλιστικής δραστηριότητας από την τραπεζική και την πώληση της πρώτης, ενώ σε ανάλογες κινήσεις μικρότερης έστω εμβέλειας προχώρησαν όμιλοι όπως η Erste και η OTP.

Οι κινήσεις αυτές που επιβλήθηκαν σε αρκετές περιπτώσεις με την ισχυρή παρότρυνση των κρατικών αρχών είχε ως στόχο την αναδιάρθρωση των στοιχείων του ενεργητικού των μεγάλων χρηματοοικονομικών ομίλων που επλήγησαν από την κρίση, αλλά και την απελευθέρωση κεφαλαίων. Οι εξελίξεις επανέφεραν τη συζήτηση για το μέλλον ασφαλιστικού και τραπεζικού τομέα, εντείνοντας τον προβληματισμό για τις σχέσεις των δύο βασικών πυλώνων του χρηματοοικονομικού συστήματος.

Οι επιπτώσεις της χρηματοοικονομικής κρίσης στην παγκόσμια βιομηχανία του bancassurance δεν καταγράφονται μόνο σε επίπεδο κεφαλαιακών απαιτήσεων. Αποτυπώθηκαν εξίσου σε όρους εργασιών στο βαθμό που η περιορισμένη ρευστότητα που έπληξε το τραπεζικό σύστημα οδήγησε σε δραματική πτώση των τραπεζοασφαλιστικών προϊόντων.

Με δεδομένη την ανάγκη άντλησης ρευστότητας, οι τράπεζες έστρεψαν την προσοχή τους στην διάθεση αμιγώς τραπεζικών προϊόντων, μετατοπίζοντας το ενδιαφέρον τους από την αγορά των τραπεζοασφαλειών, ενώ την ίδια στιγμή η πτώση της ζήτησης για δάνεια επηρέασε αρνητικά τις ασφαλίσεις δανείων για την αγορά κατοικίας ή τις προσωπικές ασφαλίσεις. 

Παρόλα αυτά το δίκτυο των τραπεζών εξακολουθεί να αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα κανάλια διανομής σε αρκετές ευρωπαϊκές χώρες, μεταξύ των οποίων η Πορτογαλία, η Ισπανία και η Γαλλία, με μερίδιο που ξεπερνά το 60%, ενώ με υψηλά ποσοστά ήταν επίσης η Αυστρία, η Ιταλία, η Πολωνία, αλλά και η Τουρκία.

Στη χώρα μας το μερίδιο συμμετοχής του bancassurance στο σύνολο της ασφαλιστικής παραγωγής υπολογίζεται ότι προσεγγίζει το 15% και περιλαμβάνει τόσο τη δραστηριότητα των αποταμιευτικών προγραμμάτων τύπου single premium όσο και τη διανομή προϊόντων περιοδικών καταβολών. 

Σε ποσοστό της τάξης του 10% στη συνολική παραγωγή του bancassurance υπολογίζεται το μερίδιο της αγοράς της ασφάλισης των δανείων, με την ασφάλιση κατοικίας να έχει το πρώτο λόγο και την ασφάλιση του δανειολήπτη να ακολουθεί, ενώ σταδιακή ανάπτυξη γνωρίζει και η ασφάλιση των καταναλωτικών δανείων, παρά την υποτονική ζήτηση που εμφανίζει η αγορά της καταναλωτικής πίστης. Τα προγράμματα υγείας μέσω των απλών λογαριασμών ταμιευτηρίου αποτελούν ένα σχετικό νέο ασφαλιστικό προϊόν, που προωθούνται μέσω των τραπεζικών δικτύων, διεκδικώντας μερίδιο στην πίττα του bancassurance, ενώ ισχυρές προοπτικές ανάπτυξης εκτιμάται ότι έχει και ο κλάδος των γενικών ασφαλίσεων, η βαρύτητα του οποίου στο σύνολο της αγοράς είναι προς το παρόν περιορισμένη στη χώρα μας.

Ο όμιλος της Efg Eurobank μέσω της Eurolife Ασφαλιστικής, τοποθετήθηκε εγκαίρως στην αγορά και προωθώντας τα πρώτα χρόνια της σύστασής της, αποκλειστικά το μοντέλο της διανομής τραπεζοασφαλιστικών προϊόντων μέσα από το δίκτυο της τράπεζας, καθιερώθηκε για πολλά χρόνια ως ο απόλυτος ηγέτης του κλάδου. Δυναμικός παίκτης αναδεικνύεται η Εθνική Ασφαλιστική, διευρύνοντας σταδιακά το μερίδιό της, ενώ ισχυρό παίκτη αποτελεί η Emporiki Life, ο όμιλος της τράπεζας Πειραιώς μέσα από τη συνεργασία της με τον όμιλο της ING, της Victoria και την Ευρωπαϊκή Πίστη, η Axa Ασφαλιστική μέσα από την συνεργασία της με την Alpha Bank, η Αγροτική τράπεζα μέσω της Αγροτικής Ασφαλιστικής και η τράπεζα Κύπρου μέσω της Κύπρου Ασφαλιστικής.

Μερίδιο στον κλάδο διεκδικούν με τη σειρά τους ισχυροί όμιλοι όπως η Alico μέσω της συνεργασίας της με τη Citibank, η  Allianz μέσω της HSBC, η Generali μέσω της συνεργασίας της με την τράπεζα Αττικής, η Marfin Bank μέσω της CNP Assurance και η Interamerican μέσω της Millenium, αλλά και την προσπάθεια διεύρυνσης των συνεργασιών της που επιχειρεί.

Η ανάπτυξη της αγοράς των τραπεζοασφαλειών στη χώρα μας ακολουθεί διαφορετικά μοντέλα με επικρατέστερο αυτό τη διασύνδεση των δύο κλάδων μέσα από τη μετοχική σχέση της ασφαλιστικής εταιρείας και της τράπεζας. Το μοντέλο έχει εφαρμοστεί με επιτυχία στην περίπτωση της Efg Eurobank, εξασφαλίζοντας στον μητρικό όμιλο σταθερά έσοδα και υψηλή κερδοφορία επί σειρά ετών. Σήμερα η τράπεζα συνεχίζει να φέρνει το 40% της νέας παραγωγής της Efg Eurolife Ασφαλιστικής, ενώ συνολικά οι εργασίες από τραπεζοασφαλιστικά προγράμματα ανέρχονται στα 150 εκατ. ευρώ στο σύνολο των 265 εκατ. ευρώ της παραγωγής ζωής.

Αντίστοιχες προοπτικές εμφανίζει και ο όμιλος της Εθνικής τράπεζας μέσω της Εθνικής Ασφαλιστικής, που δραστηριοποιείται στη σχετική αγορά με έμφαση τα τρία τελευταία χρόνια, έχοντας επιτύχει τη διείσδυση του bancassurance σε ποσοστό  25% των συνολικών της εργασιών. Τα ασφάλιστρα από το σύνολο των εργασιών της τράπεζας τόσο του κλάδου ζωής όσο και του κλάδου γενικών, ανήλθαν το 2009 στα 250 εκατ. ευρώ στο σύνολο του 1 δις ευρώ της ασφαλιστικής παραγωγής και παρά την υποχώρηση του ρυθμού της πιστωτικής επέκτασης, η δυναμική του κλάδου παραμένει ισχυρή για το μεγαλύτερο όμιλο της χώρας.

Σημαντική είναι η ανάπτυξη της Emporiki Life μέσω του δικτύου της Εμπορικής τράπεζας, επιτυγχάνοντας παραγωγή ύψους 125 εκατ. ευρώ το 2009 και αύξηση του μεριδίου αγοράς στο 10,9%, ενώ στα 120 εκατ. ευρώ ανέρχεται η παραγωγή της τράπεζας Πειραιώς, μέσω των συνεργασιών που έχει αναπτύξει με την ING, τη  Victoria και την Ευρωπαϊκή Πίστη.

Από τον ευρύτερο προβληματισμό που διατυπώνεται σε διεθνές επίπεδο για το μέλλον του ασφαλιστικού και τραπεζικού τομέα δεν θα μπορούσε να εξαιρεθεί και η χώρα μας. Παρά το γεγονός ότι η σημαντικότερη κίνηση απόσχισης των δύο κλάδων, που εκδηλώθηκε πριν από δύο περίπου χρόνια, μέσα από την πρωτοβουλία πώλησης της μεγαλύτερης εταιρείας της χώρας, της Εθνικής Ασφαλιστικής αναβλήθηκε, αρκετοί είναι εκείνοι που θεωρούν ότι δεν ματαιώθηκε. 

Η συζήτηση επανέρχεται έντονα με αφορμή τις κεφαλαιακές ανάγκες των τραπεζικών ομίλων και στο επίκεντρο τίθεται το μέλλον της Αγροτικής Ασφαλιστικής ενόψει της απαιτούμενης αύξησης του μετοχικού κεφαλαίου της Αγροτικής τράπεζας. Ο συζητούμενος διαχωρισμός των δύο δραστηριοτήτων θα κριθεί ενόψει των αναγκών που θα δημιουργήσει η Solvency II, αλλά και η Βασιλεία III και παρά το γεγονός ότι όλα συνηγορούν υπέρ μιας πιο ξεκάθαρης μετοχικής σχέσης, κανείς δεν αμφισβητεί ότι η ισχυρή συμπληρωματικότητα του τραπεζικού και του ασφαλιστικού δικτύου, θα αποτελέσει βαρόμετρο για τις μελλοντικές αποφάσεις.

Πηγή: Insuranceworld