Τράπεζες: Το καλοκαίρι τα «φλερτ», το φθινόπωρο οι γάμοι

Ορισμένες από τις μεγάλες τράπεζες ενδέχεται να βρουν ξένους συμμάχους, ενώ δεν αποκλείεται να δημιουργηθούν ελληνικά σχήματα τα οποία θα μπουν κάτω από την ομπρέλα ενός ισχυρού ξένου fund ή τραπεζικού ομίλου 

Στη σταδιακή «μεταμόρφωση» του τραπεζικού συστήματος εκτιμάται ότι θα οδηγήσει η ολοκλήρωση των stress tests, στα οποία υποβάλλονται ήδη τα εγχώρια πιστωτικά ιδρύματα.

Η ανάγκη για Αυξήσεις Μετοχικού Κεφαλαίου που αναμένεται ότι θα αναδειχθεί ως πρώτη προτεραιότητα από την ΤτΕ και την τρόικα που διενεργούν τα stress tests, εκτιμάται ότι θα πυροδοτήσει εξελίξεις σε επίπεδο εξερεύνησης συνεργασιών μεταξύ των εγχώριων τραπεζικών ομίλων, ορισμένοι από τους οποίους έχουν ξεκινήσει την αναζήτηση και σε κολοσσούς του εξωτερικού.

Η δημιουργία ισχυρών τραπεζικών σχημάτων που ενδέχεται να περιλαμβάνουν και ξένους ομίλους, καθώς και ο μετασχηματισμός τους σε ευρωπαϊκά πιστωτικά ιδρύματα που θα λειτουργούν με αυστηρά εταιρικά τραπεζικά κριτήρια και λιγότερο «οικογενειακά» και συγκεντρωτικά, είναι οι δύο βασικοί στόχοι της νέας αρχιτεκτονικής που θα επιχειρηθεί από τις τεκτονικές αλλαγές που θα πραγματοποιηθούν. Κρίσιμος μήνας είναι ο Σεπτέμβριος.

 Το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας με διαθέσιμα κεφάλαια για τις ελληνικές τράπεζες ύψους 10 δισ. ευρώ, θα βρίσκεται σε πλήρη λειτουργία και τα stress tests θα έχουν δείξει το βαθμό της αντοχής, αλλά και τις αδυναμίες του κάθε πιστωτικού ιδρύματος. Η κυβέρνηση και η εγχώρια εποπτική αρχή των τραπεζών έχουν παροτρύνει και μάλιστα δημόσια, όσο ποτέ στο παρελθόν, τη συνένωση δυνάμεων στον κλάδο, επιχειρώντας να προλάβουν βίαιες λύσεις ανάγκης ή την κρατικοποίηση μεγάλου μέρους του τραπεζικού συστήματος μέσω της κεφαλαιακής ενίσχυσής τους από το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, εφόσον δεν μπορέσουν να αντλήσουν κεφάλαια από τις χρηματαγορές.

Η ενδελεχής μελέτη για το συνδυασμό των υπό συγχώνευση τραπεζών κρίνεται ιδιαίτερα σημαντική, καθώς η συνένωση δύο αδύναμων πιστωτικών ιδρυμάτων, δύσκολα θα έχει σαν αποτέλεσμα την εξομάλυνση των προβλημάτων τους, ιδίως στο παρόν δυσμενές δημοσιονομικό κλίμα. Μάλιστα, σε περίπτωση συνένωσης δύο αδύναμων τραπεζών με τα ίδια προβλήματα δημιουργείται μεγαλύτερος συστημικός κίνδυνος στο σύνολο της οικονομίας.

Τη διαμόρφωση της νέας τραπεζικής σκακιέρας επιχειρείται να συνθέσουν οι τέσσερις μεγαλύτεροι εγχώριοι τραπεζικοί όμιλοι, ξένοι τραπεζικοί οργανισμοί που ήδη δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα, αλλά και όμιλοι ή/και funds του εξωτερικού που δεν έχουν απλώσει τα πλοκάμια τους στο εγχώριο επιχειρηματικό σκηνικό. 

Η «στροφή» αναζήτησης συνεργασιών με ξένους ομίλους υπαγορεύτηκε από την ανάγκη κεφαλαιακής ενίσχυσης από ισχυρούς «παίχτες», που θα είχαν τη δυνατότητα να ισχυροποιήσουν τους ελληνικούς τραπεζικούς ομίλους σε ένα ενδεχόμενο παρατεταμένης ύφεσης ή ακόμα και στην ακραία περίπτωση ελεγχόμενης χρεοκοπίας της χώρας. Επιπλέον, οι εγχώριες τράπεζες αντιμετωπίζουν -λιγότερο ή περισσότερο η κάθε μία- τα ίδια προβλήματα τα οποία δημιουργούνται στο δυσμενές δημοσιονομικό περιβάλλον. 

ΚριτήριοΕκτός όμως όλων αυτών, σημαντικό κριτήριο για τις διοικήσεις των εγχώριων πιστωτικών ιδρυμάτων αλλά και των ξένων που δείχνουν ενδιαφέρον να επενδύσουν στην Ελλάδα, είναι οι επωφελείς συνεργίες που μπορούν να προκύψουν μέσα από μία τέτοια ενδεχόμενη συμφωνία. 

Η πιο εμφανής συνεργία που προκύπτει από έναν τέτοιο διακρατικό «γάμο» είναι από την ελληνική πλευρά η κεφαλαιακή ενίσχυση του εγχώριου πιστωτικού ιδρύματος και από την πλευρά του ξένου επενδυτή, είναι η τεχνογνωσία και η ομαλή και εύκολη γεωγραφική επέκτασή του σε Ελλάδα και βαλκανικές αγορές. Τραπεζικοί αναλυτές εκτιμούν ότι σε πρώτη φάση ορισμένες από τις μεγάλες τράπεζες ενδέχεται να βρουν ξένους στρατηγικούς συμμάχους, ενώ στη συνέχεια δεν αποκλείουν την περίπτωση να δημιουργηθούν ακόμα και ελληνικά σχήματα, τα οποία θα μπορούν να μπουν κάτω από την ομπρέλα ενός ισχυρού ξένου fund ή τραπεζικού ομίλου. 

Ωστόσο, στην περίπτωση κατά την οποία οι ελληνικές διοικήσεις κρίνουν ότι δεν είναι συμφέρουσες αυτές οι συμφωνίες ή ότι ο κίνδυνος της απώλειας ελέγχου είναι σημαντικός, τότε εκτιμάται ότι θα γυρίσουν στο «ελληνικό» τραπέζι των διαπραγματεύσεων. Τα περισσότερα από τα stress tests θα αναδείξουν την ανάγκη αυξήσεων μετοχικού κεφαλαίου για τις περισσότερες από τις τράπεζες -κρίνουν τραπεζικοί αναλυτές- σε μία χρονική συγκυρία που θεωρείται εξαιρετικά δύσκολη για μία τέτοια προοπτική. Γι' αυτό, οι ίδιοι αναλυτές εκτιμούν ότι οι Έλληνες τραπεζίτες θα έρθουν πιο κοντά.

Οι οικονομίες κλίμακος αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα πλεονεκτήματα μίας συγχώνευσης. Από την άλλη πλευρά, οι κοινωνικές προεκτάσεις (σε περίπτωση μαζικών απολύσεων) ενός τέτοιου ενδεχόμενου σε μία περίοδο ύφεσης τρομοκρατεί κυβέρνηση και εργαζόμενους. 

Γι' αυτό, σε περίπτωση που προχωρήσουν τελικά οι εγχώριες τράπεζες σε συγχωνεύσεις θα εξεταστεί το ενδεχόμενο πριμοδότησης από το κράτος για τη διατήρηση των θέσεων εργασίας των τραπεζοϋπαλλήλων, όπως έγινε στο παρελθόν στην Ισπανία. Οι ίδιοι αναλυτές αλλά και στελέχη τραπεζών που παρακολουθούν τις διαδοχικές δηλώσεις κυβερνητικών παραγόντων με τις οποίες παροτρύνουν τους Έλληνες τραπεζίτες να έρθουν σε συμφωνίες, κρίνουν ότι το κράτος θα πράξει ανάλογα όσον αφορά τις κρατικές τράπεζες. Δηλαδή, ότι θα προχωρήσει στη συνένωση δυνάμεων των κρατικών τραπεζών, γεγονός το οποίο θα επιτρέψει και τη βαθύτερη στήριξη των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων. 

Μέχρι να διαμορφωθεί το νέο τραπεζικό σκηνικό, οι «ενέσεις» ρευστότητας ύψους 38 δισ. ευρώ προς τις τράπεζες μέσω της χορήγησης κρατικών εγγυήσεων αλλά και της άντλησης κεφαλαίων ύψους περίπου 90 δισ. ευρώ από την ΕΚΤ, απομακρύνουν τους κινδύνους αστάθειας που διαμορφώνει στο χρηματοοικονομικό σκηνικό η δημοσιονομική κρίση και η έλλειψη εμπιστοσύνης των καταναλωτών που εκφράζεται μέσω της εκροής των καταθέσεων από το εγχώριο τραπεζικό σύστημα. 

Το τελευταίο, κρίνεται από τις εποπτικές αρχές ως μείζων ζήτημα, αφού από την αρχή του έτους έχει ήδη φύγει από το σύνολο των εγχώριων πιστωτικών ιδρυμάτων περίπου 17,9 δισ. ευρώ. Η τάση αυτή, εκτιμάται από τους αναλυτές ότι θα συνεχιστεί τους επόμενους μήνες, σε βραδύτερους ωστόσο ρυθμούς, αν και κανείς Ευρωπαίος ή Αμερικάνος καταθέτης δεν έχασε τα χρήματά του, ακόμα και όταν τραπεζικά συστήματα χωρών, κατέρρευσαν.

ΑναδιάρθρωσηΜερίδα τραπεζικών ομίλων ήδη έχουν καταρτίσει σχέδια αναδιάρθρωσης. Οι διοικήσεις αναθεωρούν τους στρατηγικούς τους στόχους προκειμένου να αποφασίσουν ποιες από τις δραστηριότητες θα διατηρήσουν. Στις αγορές των Βαλκανίων τα προβλήματα σε κάθε χώρα είναι διαφορετικά. Ωστόσο, ο κοινός παρανομαστής -που είναι η ύφεση στη χώρα μας- επιβάλλει συρρίκνωση των εργασιών στα Βαλκάνια για τις ελληνικές τράπεζες, καθώς υπάρχει πλέον αδυναμία χρηματοδότησης των δανείων στις ξένες αγορές από τις μητρικές τράπεζες. Οι ελληνικές τράπεζες εξαρτώνται περισσότερο τώρα από τις καταθέσεις των τοπικών οικονομιών για να προχωρήσουν σε χρηματοδότηση των επιχειρήσεων και των νοικοκυριών.

Πηγή: Hμερησία