Αλλάζουν όλα στους μισθούς

Στην πρέσα για μια τριετία μπαίνουν οι μισθοί στο δημόσιο και τον ιδιωτικό τομέα, ενώ δραματικές είναι και οι αλλαγές στις εργασιακές σχέσεις στον ιδιωτικό τομέα, τις οποίες έχει αποδεχτεί η κυβέρνηση για χάρη της ενίσχυσης της ανταγωνιστικότητας.

Σε ό,τι αφορά τον ιδιωτικό τομέα, το ζητούμενο είναι η διασφάλιση των θέσεων απασχόλησης, σε μία περίοδο κατά την οποία η ανεργία καλπάζει και οι αντιστάσεις των εργαζομένων στις αλλαγές που επιχειρεί το υπουργείο Εργασίας είναι μειωμένες. Κάθε μήνα, στη λίστα των ανέργων προστίθενται περισσότεροι από 100.000 νέοι άνεργοι, όπως προκύπτει από τα επίσημα στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής.

Τι συμφωνήθηκε

Στο πλαίσιο αυτό, αναμένονται οι αντιδράσεις των συνδικάτων για μια σειρά από μέτρα που θα προωθήσει το υπουργείο Εργασίας, στη βάση της συμφωνίας με την «τρόικα» (ΔΝΤ, ΕΕ και ΕΚΤ). Το μνημόνιο είναι σαφές τόσο ως προς τα μέτρα όσο και ως προς το χρόνο εφαρμογής τους, προκειμένου να πάψουν να δημιουργούνται παρερμηνείες και να γνωρίζουν οι εργαζόμενοι τι συμφωνήθηκε με την «τρόικα» χωρίς αυτούς. 

Ειδικότερα:

1. Εντός του Ιουνίου προβλέπεται η έναρξη συνομιλιών με τους κοινωνικούς εταίρους για την προετοιμασία αναθεώρησης των διαπραγματεύσεων των μισθών στον ιδιωτικό τομέα και των συμβατικών ρυθμίσεων. Ηδη έχει ξεκινήσει διάλογος, αλλά με συμμετοχή κυβέρνησης και επιχειρηματιών, αφού οι εργαζόμενοι απέχουν, δεδομένου ότι από μια τέτοια συζήτηση βγουν χαμένοι.

2. Μέχρι το Δεκέμβριο του 2010, η κυβέρνηση οφείλει να έχει λάβει μέτρα για:

- Εφαρμογή μέτρων για τη διασφάλιση ότι οι κατώτατοι μισθοί της τρέχουσας περιόδου θα παραμείνουν αμετάβλητοι σε ονομαστική αξία για 3 χρόνια. Δηλαδή θα «παγώσουν» στα περσινά επίπεδα, δεδομένου ότι φέτος δεν υπήρξε αύξηση.

- Διευκόλυνση της χρήσης συμβάσεων προσωρινής και μερικής απασχόλησης.

- Καθορισμό –έπειτα από διάλογο με τους κοινωνικούς εταίρους- μειωμένων κατώτατων μισθών για ιδιαίτερες κοινωνικές ομάδες που βρίσκονται σε κίνδυνο, όπως οι νέοι και οι μακροχρόνια άνεργοι.

- Υιοθέτηση νομοθεσίας για την αναθεώρηση του συστήματος διαπραγματεύσεων των μισθών στον ιδιωτικό τομέα, συμπεριλαμβανόμενων των τοπικών συμφώνων απασχόλησης, με στόχο την αύξηση μισθών σε κατώτερο των κλαδικών συμβάσεων επίπεδο.

- Εφαρμογή μεταβλητών απολαβών έτσι ώστε οι μισθοί να αντικατοπτρίζουν την παραγωγικότητα σε επίπεδο επιχείρησης.

- Αύξηση της ευελιξίας στο ωράριο εργασίας με προσαρμογή της νομοθεσίας για την εισαγωγή ετήσιου υπολογισμού χρόνου εργασίας και μείωση στις υπερωριακές αμοιβές.

3. Μέχρι τον Ιούνιο του 2011 η κυβέρνηση θα πρέπει να έχει πάρει μέτρα για την καταπολέμηση της αδήλωτης εργασίας με την ενίσχυση της νομοθεσίας για την επιβολή δήλωσης των νέων απασχολουμένων. Επίσης, θα πρέπει να διασφαλίσει ότι η Επιθεώρηση Εργασίας είναι πλήρως στελεχωμένη και ότι έχουν τεθεί ποσοτικοί στόχοι ελέγχων. Επιπλέον, έως τον επόμενο Ιούνιο θα πρέπει να υπάρξει αναθεώρηση στο δίχτυ κοινωνικής προστασίας, με στόχο βελτιώσεις των κοινωνικών δαπανών για να ενισχυθεί η κοινωνική προστασία προς τις πιο ευάλωτες ομάδες.

Σύνδεση με την παραγωγικότητα

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον δείχνει η «τρόικα» για το κόστος της μισθοδοσίας στο δημόσιο τομέα, καθώς αποτελεί το 45% των πρωτογενών δαπανών του προϋπολογισμού.

Ενδεικτικό είναι ότι στο τέλος Ιουνίου και κάθε μήνα το υπουργείο Οικονομικών θα υποβάλει στους τεχνοκράτες του ΔΝΤ, της ΕΕ και της ΕΚΤ στοιχεία για τη μισθοδοσία του Δημοσίου και συγκεκριμένα ονομαστικούς μισθούς, επιδόματα σε δημοσίους υπαλλήλους ανά υπουργείο και δημόσιο φορέα, αριθμό υπαλλήλων και μέσο μισθό (συμπεριλαμβανομένου του βασικού μισθού, των παροχών και των επιδομάτων).

Μεταξύ των μέτρων που έχει συμφωνήσει η κυβέρνηση είναι και η καθιέρωση ενός συστήματος αμοιβών, συνδυάζοντας το ενιαίο μισθολόγιο με την παραγωγικότητα.

Το μνημόνιο είναι σαφές ως προς τη μορφή που θα λάβουν οι αλλαγές στο μισθολογικό τομέα του Δημοσίου, καθώς προβλέπει συγκεκριμένα τα ακόλουθα: «Εκκίνηση διαδικασιών για την απλοποίηση του συστήματος πληρωμών, ώστε να καλύπτει τόσο το βασικό μισθό όσο και όλα τα επιδόματα που αφορούν όλους τους δημόσιους υπαλλήλους, και εξασφάλιση ότι το νέο αυτό σύστημα λαμβάνει υπόψη την παραγωγικότητά τους και τα καθήκοντα».

Μέχρι το Δεκέμβριο του 2010, θα ολοκληρωθεί η ίδρυση μιας Ενιαίας Αρχής Πληρωμών, με στόχο να συγκεντρωθούν σε μία αρχή οι πληρωμές των μισθών προς τους δημόσιους υπαλλήλους σε όλα τα επίπεδα διακυβέρνησης και όλο το νέο σύστημα αμοιβών στο Δημόσιο να λειτουργήσει υποχρεωτικά μέχρι τον Ιούνιο του 2011.

Νέο μισθολόγιο

Σε ό,τι αφορά το νέο μισθολόγιο, οι πληροφορίες αναφέρουν ότι με την ολοκλήρωσή του θα ενσωματωθούν όλα τα επιδόματα στο βασικό μισθό, αλλά και θα εξισωθούν οι αμοιβές μεταξύ των υπαλλήλων όλων των υπουργείων των ίδιων κατηγοριών.

Ταυτόχρονα όμως, το μνημόνιο προβλέπει και την καταβολή αποδοχών με βάση την παραγωγικότητα, αλλά χωρίς ακόμη να έχει αποσαφηνιστεί πώς θα μετριέται η παραγωγικότητα.

Τα επιδόματα με το υψηλότερο κόστος

Από τα δεκάδες επιδόματα που καταβάλλονται σήμερα (ορισμένα μειωμένα κατά 20%), εκείνα με το υψηλότερο δημοσιονομικό κόστος είναι:

* Οικογενειακή παροχή που κοστίζει 240 εκατ. ευρώ.

* Κίνητρο απόδοσης που κοστίζει 389 εκατ. ευρώ.

* «Ειδικά επιδόματα» (ΔΕΤΕ ΔΙΒΕΤ κ.λπ.), που κοστίζουν 534 εκατ. ευρώ.

* Επίδομα εξωδιδακτικής απασχόλησης (εκπαιδευτικών), που κοστίζει 722 εκατ. ευρώ.

* Επίδομα νοσοκομειακό και τροφής (νοσοκομειακοί), που κοστίζει 337 εκατ. ευρώ.

* Οι αποδοχές των δικαστικών ανέρχονται συνολικά (το 2010) σε 457 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων οι βασικοί μισθοί είναι μόλις 189 εκατ. ευρώ, ενώ τα υπόλοιπα ποσά προέρχονται από επιδόματα.

* Οι αποδοχές των γιατρών του ΕΣΥ κοστίζουν το 2010 819 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων τα 484 εκατ. ευρώ αφορούν βασικούς μισθούς και το υπόλοιπο ποσό αφορά επιδόματα.

* Οι αποδοχές των στρατιωτικών, αστυνομικών, λιμενικών, πυροσβεστών φτάνουν σε 4,40 δισ. ευρώ, εκ των οποίων μόνον τα 2,24 δισ. ευρώ είναι οι βασικοί μισθοί και τα υπόλοιπα ποσά προέρχονται από επιδόματα.

Πηγή: Αγγελιοφόρος